بررسی و نقد دیدگاه فریقین درباره محور نزاع در آیه 59 سوره نساء

چکیدهمقدمه: آیه 59 سوره نساء ازجمله آیات چالشی است که در تفسیر آن بین قرآن‌پژوهان فریقین از جهات گوناگون ازجمله محور نزاع در آن، مورد بحث وگفتگو قرار گرفته است. این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی است، باهدف بررسی و ارزیابی دیدگاه مفسران درباره محور نزاع در آیه مذکور، نگارش یافته است.یافته‌ها: بررسی تفاسیر فریقین نشان داد، مفسران فریقین، در باره محور نزاع در آیه مذکر، اختلاف دیدگاه دارند، برخی با توجه به اطلاق کلمه «شیء»، تمام امور اعم از دینی و دنیوی را مشمول نزاع در آیه دانسته‌اند که برای حل آن‌ها باید به کتاب و سنت مراجعه شود، برخی با توجه به ادامه آیه که خدا و رسول را مرجع حل نزاع معرفی کرده، تنها امور دینی، اعم از احکام و عقاید، مشمول نزاع در آیه دانسته‌اند، برخی نزاع را تنها به احکامی که از ناحیه خدا و رسول تشریع شده مختص دانسته‌اند، از نظر برخی مراد از متانزع فیه در آیه تنها احکام غیر منصوص است، بر این اساس آیه را دلیل بر حجیت اجماع و قیاس گرفته‌اند، ازنظر برخی محور نزاع در آیه خود اولی‌الامر هستند.نتیجه‌گیری: از بررسی صورت گرفته در مورد دیدگاه‌ها به دست آمد، هرچند با توجه به کلمه «شیء» هر چیزی اعم از مسائل دینی و غیردینی می‌تواند مراد از متنازع‌فیه در آیه باشد ولی تحلیل درون‌متنی و برون‌متنی آیه نشان داد، محور اصلی نزاع در آیه، مسئله رهبری و اولی‌الامر بعد از پیامبر اکرم است که قرآن آن را پیش‌بینی کرده و تنها مرجع حل آن را نیز کتاب و سنت بیان کرده است. واژگان کلیدی: آیه اطاعت، أولی‌الأمر، متنازع فیه، مفسران فریقین